ปัญหาที่พบบ่อยในการจัดงานคอนเสิร์ตกลางแจ้ง หรืองานกิจกรรมที่ใช้พื้นที่ขนาดใหญ่ก็คือ เสียงสะท้อนเป็นจำนวนมากที่เกิดจากปริมาตรของพื้นที่ จากจุดต่างๆ นี้ก่อให้เกิดเสียง Delay ที่สร้างปัญหาให้กับผู้จัดงานและผู้ฟังเสมอ แต่ปัญหานี้จะหมดไปเพราะวันนี้เราจะอธิบายกันว่า Delay คืออะไร และแนะนำวิธีแก้ไขเสียง Delay เพื่อเป็นแนวทางให้กับท่าน จะมีอะไรบ้าง มาดูกันเลย

Delay เกิดจากอะไร ?

Delay นั่นคือความล่าช้าของเสียงที่เราได้ยิน สมมุติง่ายๆ ว่าถ้าเรามีลำโพงอยู่ 2 ตัววางไว้ในตำแหน่งที่ห่างกัน ตัวแรกอยู่ใกล้เรา ส่วนตัวที่ 2 อยู่ไกลเรา ถ้าเราเปิดลำโพง 2 ตัวพร้อมกันเสียงจากลำโพงตัวที่อยู่ใกล้เราจะเดินทางมาถึงเราเร็วกว่าเสียงจากลำโพงตัวที่ 2 เพราะระยะห่าง เมื่อเสียงเดินทางมาไม่พร้อมกันก็จะทำให้เกิดปัญหาเสียงสะท้อน ซึ่งปัญหานี้มักพบได้ในกิจกรรมที่ใช้พื้นที่ขนาดกว้าง เช่น งาน Expo ต่างๆ, งานคอนเสิร์ต เป็นต้น

3 วิธีแก้ไขเสียง Delay

• การใช้ลำโพง Line Arrays

เป็นลำโพงที่วางตัวในลักษณะเรียงตัวเป็นแนวยาว รูปแบบการกระจายคลื่นเสียงออกมาแบบทรงกระบอก ทิศทางเสียงจะออกมาเป็นแนวนอน สามารถวางกับพื้นแล้วปรับตั้งองศาของลำโพงให้เอียงขึ้นมาหาผู้ฟังได้ และส่วนมากจะมีเครื่องปรับแต่งสัญญาณเสียงระบบดิจิตอล (Digital Signal Processor/DSP) พร้อมให้ใช้งาน เช่น เครื่องปรับแต่งความถี่สัญญาณเสียง (Equalizer), เครื่องควมคุมระดับสัญญาณเสียง (Crossover), เครื่องปรับแยกความถี่สัญญาณเสียง (Compressor), เครื่องหน่วงเวลาสัญญาณเสียง (Delay) และ Feedback Suppressor เป็นต้น วิธีนี้เป็นวิธีที่ใช้งบค่อนข้างสูง แต่เป็นวิธีที่แก้ปัญหาได้ “ตรงจุด” มากที่สุด

• การเพิ่มลำโพงตามจุดที่เกิด Delay 

สำหรับใครที่ไม่มีลำโพง Line Arrays เบื้องต้นให้นำลำโพงขนาดกลางมาช่วยเสริมตามจุดที่เกิด Delay เพื่อช่วยเพิ่มความดังเเละความชัดเจนของลำโพงหลักให้ครอบคลุมพื้นที่ไกลๆ ได้ แต่วางลำโพงเพียงอย่างเดียวยังไม่พอ ต้องใช้เครื่องหน่วงสัญญาณเสียง (Delay) ช่วยด้วย เพื่อให้ผู้ฟังได้ยินเสียงจากลำโพงที่ทำ Delay หรือจากลำโพงหลัก ได้ยินเสียงพร้อมกัน โดยใช้หลักคำนวณจากระยะห่างของลำโพงหลักและลำโพงที่ทำ Delay (หน่วยเป็นเมตร) หารด้วยความเร็วเสียงในอากาศ หรือ 331+ (0.6t) โดย t คืออุณหภูมิ (หน่วยองศาเซลเซียส) เช่น ลำโพงตั้งห่างกัน 50 เมตร โดยขณะนั้นมีอุณหภูมิอยู่ 20 องศาเซลเซียส 

วิธีคิดค่าความหน่วง 50 ÷ (331+ (0.6 x 20) = 0.1457

ผลลัพธ์การตั้งค่าความหน่วงคือ 0.1457 วินาที หรือ  145.7 ms  นั่นเอง

• การใช้เครื่องหน่วงเวลาสัญญาณเสียง (Delay)

อุปกรณ์ที่มีฟังก์ชั่น Delay นี้จะช่วยหน่วงระยะห่างของลำโพงให้เสียงเดินทางมาพร้อมๆกัน หน่วยวัดเป็นมิลลิวินาที (ms) ซึ่งเครื่องนี้ยังมีประโยชน์มากกว่าการหน่วงเวลาของลำโพง เช่น

1. ลดปัญหาการทำงานในสถานที่ที่มีเสียงสะท้อนย้อนกลับ เช่น ห้องประชุมขนาดใหญ่, ลานกลางแจ้งหรือในร่ม เป็นต้น 
2. ช่วยให้ปรับหรือมิกซ์เสียงได้ง่ายขึ้น เพราะเสียงที่เดินทางออกจากลำโพง LOW, MID, HI (ต่ำ กลาง สูง) จะมาพร้อมกัน 
3. โอกาสที่เกิดจะเสียงไมค์หวีดหอน (Feedback) ในระบบน้อยลง 
4. ช่วยให้เกิดมิติเสียงที่ดี มีความสมดุลในขณะเปิดดังหรือเปิดเบาๆ

แม้ว่าการเพิ่มลำโพงและการใช้เครื่องหน่วงเวลาจะเป็นวิธีที่ใช้งบไม่สูงเท่าการใช้ลำโพง Line Arrays แต่ค่อนข้างใช้เวลาในการติดตั้ง และต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญจัดการและควบคุมจึงจะเห็นผลมากที่สุด

และนี่คือ 3 วิธีแก้ไขเสียง Delay ที่เราได้รวบรวมมาเป็นแนวทางนำไปปรับใช้ในสถานที่ของคุณให้ดียิ่งขึ้น หากคุณต้องการ แก้ปัญหาได้ตรงจุดที่สุด และยังตอบโจทย์กับการใช้งานในปัจจุบัน เราแนะนำว่าการใช้งานลำโพง Line Arrays เป็นวิธีที่เหมาะสมที่สุด